Onderstaande documenten en links geven toegang tot informatie over bevingen ten gevolge van mijnbouwactiviteiten. De rapporten en aanbiedingsbrieven opgeleverd in het kader van de winningsplanprocedure van het Groningen veld zijn hier te vinden. Natuurlijke oorzaken van bevingen in Nederland komen hier niet aan bod.
De aansprakelijkheid voor de schade is geregeld in de wet- en regelgeving en in het bijzonder in het winningsplan, inclusief meetplan. De leidraad voor risicoanalyse omtrent geïnduceerde bevingen veroorzaakt door gaswinning in Nederland wordt door de toezichthouder gebruikt als toetsingskader. Deze pagina bevat tevens informatie over geïnduceerde bevingen door injectie van gas (stikstof en methaan) in de ondergrond.
Leidraad Risicoanalyse geïnduceerde bevingen door gaswinning
De Minister van Economische Zaken heeft in 2016 het Staatstoezicht op de Mijnen gevraagd om, in afwachting van een door de maatschappijen en onderzoeksinstellingen te ontwikkelen definitieve leidraad voor het adresseren van het seismisch risico, met een gedragen tijdelijke leidraad voor het analyseren van de risico’s ten gevolge van door gaswinning geïnduceerde aardbevingen te komen.
Deze leidraad geeft invulling aan het in kaart brengen van het seismisch risico (=kans x effect), zoals vereist in het winningsplan (Mijnbouwbesluit artikel 24.1p). Het dekt niet de brede risicobeoordeling, die is voorzien in het wetsvoorstel tot wijzing van de Mijnbouwwet (versterking veiligheidsbelang en regie). Ook de duiding van de risico’s (wat betekent de uitkomst van de in deze leidraad opgenomen methodologie bijvoorbeeld in termen van te verwachten schade; Mbb. 24.1.q) is géén onderdeel van deze leidraad. Dit dient door de mijnbouwmaatschappij apart in het winningsplan te worden opgenomen. Ten aanzien van de maatregelen om bodembeweging (Mbb 24.1r) of schade ten gevolge van bodembeweging (Mbb 24.1s) te voorkomen of te beperken worden in de leidraad slechts randvoorwaarden voor de monitoring en risicobeheersing aangegeven.
De tijdelijke leidraad is uitgewerkt in een TNO rapport over het seismische risico van de producerende Nederlandse gasvelden: Seismiciteit onshore gasvelden Nederland
Documenten bevingen door gaswinning
- Advies TNO DHAIS update 2021 en invloed op de leidraad SRA
- Deterministische hazard analyse voor geïnduceerde seismiciteit (DHAIS), actualisatie 2021 (TNO-rapport 2021 R10977, 18 februari 2022).
- Deterministische hazard analyse voor geïnduceerde seismiciteit in Nederland (TNO-rapport 2012 R10198, 25 juni 2012).
- Seismisch hazard van geïnduceerde aardbevingen - Integratie van deelstudies (TNO/KNMI-rapport, TNO 2012 R11139, 24 december 2012).
- Maximale schade door geïnduceerde aardbevingen: inventarisatie van studies met toepassingen op Bergermeer (TNO-KNMI rapport, 3 mei 2011).
- Kalibratiestudie schade door aardbevingen (TNO-rapport, TNO-034-DTM-2009-04435, 11 november 2009).
- Seismisch hazard van geïnduceerde aardbevingen - Rapportage fase 1 (TNO-rapport, NITG 03-185-C, november 2003).
- Seismisch hazard van geïnduceerde aardbevingen - Rapportage fase 2 (TNO-rapport, NITG 03-186-C, januari 2004).
- Deterministische hazard analyse voor geïnduceerde seismiciteit - TNO-rapport, NITG 04-171-C, 7 april 2004)
Het Netherlands Journal of Geosciences (Volume 96, Special Issue 5, December 2017) heeft een special issue uitgebracht over geïnduceerde seismiciteit van het Grongingen gasveld. Alle artikelen zijn Open Access en kunnen vrij worden gedownload. De artikelen bestaan uit allerlei onderwerpen gerelateerd aan de seismiciteit veroorzaakt door gasproductie van het Groningen veld: van statistische analyses tot geomodellering tot hazard en risico analyses.
Documenten bevingen door injectie
TNO heeft in opdracht van NAM een literatuuronderzoek uitgevoerd, naar het optreden van bevingen ten gevolge van injectie in de ondergrond, de onderliggende fysische mechanismes en naar de relevantie hiervan voor stikstofinjectie. Omdat in de literatuur geen geval bekend is van bevingen ten gevolge van stikstofinjectie in uitgeproduceerde gasvelden, zijn verschillende, soortgelijke ondergrondse activiteiten met injectie bekeken.
- Literature review on Injection-Related Induced Seismicity and its relevance to Nitrogen Injection (TNO-rapport 2014 R11761, 18 december 2014).
- Synthesis of the main findings from the three main parts of the study (TNO-rapport 2015 R11648, 21 december 2015).
- Description and analysis of field cases of injection in The Netherlands (TNO-rapport 2015 R10906, 5 november 2015).
- Geomechanical modelling of the effects of (nitrogen) injection on fault stability in a reservoir, representative for a typical Rotliegend reservoir in the northern part of The Netherlands (TNO-rapport 2015 R11259, 11 november 2015).
Gegevens over de geïnjecteerde volumes zijn te downloaden met behulp van het datacenter.
Documenten bevingen door gasopslag
Dit betreft documenten over gasopslag Bergermeer.
- Plan Taqa om bodembewegingen te voorkomen of te beperken op basis van de metingen, die met het (micro)seismisch monitoringssysteem zijn verkregen bij de Bergermeer gasopslag, 31 maart 2011.
- Maximale schade door geïnduceerde aardbevingen: inventarisatie van studies met toepassingen op Bergermeer (TNO-KNMI, mei 2011).